Çocuklarda Kusmanın Yaygın Sebepleri
Çocuklarda kusma, ebeveynlerin sıkça karşılaştığı bir durumdur ve genellikle endişe vericidir. Kusmanın altında yatan pek çok farklı sebep olabilir. İşte çocuklarda kusmanın en yaygın sebepleri:
- Gastroenterit (Mide Gribi): Virüs veya bakterilerin neden olduğu mide ve bağırsak enfeksiyonudur. Genellikle kusma, ishal, karın ağrısı ve bazen ateşle birlikte görülür. Rotavirüs ve norovirüs gibi virüsler sık görülen nedenlerdir.
- Gıda Zehirlenmesi: Bozulmuş veya kontamine olmuş gıdaların tüketilmesi sonucu oluşur. Kusma genellikle ani başlar ve bulantı, karın krampları eşlik edebilir.
- Aşırı Yeme veya Hızlı Yeme: Özellikle küçük çocuklar porsiyon kontrolünde zorlanabilir. Fazla miktarda veya çok hızlı yemek yemek, mideyi zorlayarak kusmaya neden olabilir.
- Alerjiler veya Gıda İntoleransları: Belirli gıdalara (süt, yumurta, fıstık vb.) karşı alerjik reaksiyonlar veya intoleranslar kusma, döküntü ve şişlik gibi belirtilere yol açabilir.
- Enfeksiyonlar: Kulak enfeksiyonu, idrar yolu enfeksiyonu, zatürre veya menenjit gibi mide-bağırsak sistemi dışındaki enfeksiyonlar da kusmaya neden olabilir. Vücut, enfeksiyonla savaşırken bu tepkiyi verebilir.
- Hareket Hastalığı (Taşıt Tutması): Araba, uçak veya tekne gibi taşıtlardaki hareket, iç kulakta denge mekanizmasını etkileyerek bulantı ve kusmaya yol açabilir.
- Stres veya Duygusal Faktörler: Kaygı, heyecan veya korku gibi duygusal durumlar, özellikle hassas çocuklarda kusma tepkisine neden olabilir. Okul öncesi dönemde ayrılık kaygısı buna örnek verilebilir.
- Reflü: Bebeklerde ve küçük çocuklarda sık görülen gastroözofageal reflü, mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçması sonucu kusmaya neden olur. Genellikle beslenme sonrası görülür.
- İlaç Yan Etkileri: Bazı ilaçlar (antibiyotikler, ağrı kesiciler vb.) mideyi tahriş ederek kusmaya yol açabilir.
- Apandisit: Karın ağrısı, iştahsızlık ve kusma gibi belirtilerle kendini gösteren ciddi bir durumdur. Acil tıbbi müdahale gerektirir.
- Baş Yaralanmaları: Kafa travması sonrası kusma, beyin sarsıntısı veya daha ciddi bir hasarın işareti olabilir ve derhal doktora başvurulmalıdır.
- Metabolik veya Endokrin Bozukluklar: Diyabetik ketoasidoz gibi nadir durumlar da kusmaya neden olabilir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Kusma genellikle kendiliğinden geçse de, aşağıdaki durumlarda mutlaka bir doktora danışılmalıdır:
- Kusma 24 saatten uzun sürerse,
- Şiddetli karın ağrısı eşlik ediyorsa,
- Kanlı veya yeşil safralı kusma görülüyorsa,
- Yüksek ateş (38°C üzeri) varsa,
- Dehidrasyon belirtileri (ağız kuruluğu, idrarda azalma, gözyaşı olmaması, halsizlik) gözleniyorsa,
- Baş yaralanması sonrası kusma başlamışsa,
- Bebek 3 aylıktan küçükse ve kusuyorsa.
Çocuklarda kusma, çoğunlukla basit nedenlerden kaynaklansa da, altta yatan ciddi bir sorunun işareti de olabilir. Bu nedenle belirtileri dikkatle izlemek ve gerektiğinde tıbbi yardım almak önemlidir. |